Định nghĩa / Ý nghĩa

Thành ngữ (idiom) knock on wood (gõ vào gỗ) nghĩa là xua đuổi những điều xui xẻo tránh xa và cầu mong may mắn sẽ đến hoặc sẽ tiếp tục ở bên cạnh ai (nếu may mắn đang xảy đến với họ trong hiện tại).

Thành ngữ touch wood (chạm gỗ, sờ gỗ) đồng nghĩa với knock on wood.

Touch wood được sử dụng phổ biến trong tiếng Anh Anh (British English), trong khi knock on wood được dùng phổ biến trong tiếng Anh Mỹ (American English). Trong lúc nói một trong hai thành ngữ này, người nói thường làm cử chỉ gõ nhẹ đốt ngón tay của họ vào một vật gì làm bằng gỗ ở gần họ (Thánh giá, bàn, ghế, tủ, kệ, thân cây, cột nhà, tấm thớt, v.v.); hoặc đôi khi, đối với người Anh, họ cũng có thể gõ vào đầu họ (nếu muốn thử, bạn nhớ chỉ gõ nhẹ nhẹ thôi nhé!).

Nguồn gốc / Xuất xứ

Thành ngữ touch wood và knock on wood có nguồn gốc từ tập tục tâm linh thần thoại; một số người cho rằng đây là điều mê tín dị đoan (nhưng không có nghĩa là họ cho rằng nó là điều gì xấu hay vô bổ).

Có nhiều phiên bản truyền thuyết về tâm linh và gỗ, và mặc dù một số chi tiết được thay đổi hay được thêm, bớt tùy vào phiên bản mà bạn đọc, tất cả đều xoay quanh tín ngưỡng rằng tồn tại trong những thân cây hay những vật dụng bằng gỗ là những linh hồn.

Người ta tin rằng khi ở một nơi mà xung quanh có cây cối, hoặc gỗ nói chung, ta nên gõ nhẹ vào chúng để cho các linh hồn biết về sự hiện diện của chúng ta, và giúp chúng ta được may mắn.

Một truyền thuyết khác cũng kể lại rằng hàng ngàn năm trước, vào thời Anh và Pháp cổ, trong xã hội loài người tồn tại những nhà truyền bá thuộc hàng cấp cao chuyên truyền đạt những hiểu biết uyên thâm về thế giới tự nhiên cũng như về thần linh. Những nhà thông thái này tôn sùng cây cối và cực kỳ tin vào những linh hồn sống trong thân cây. Họ thường gõ vào cây cối (hoặc những vật dụng bằng gỗ nói chung) để khơi dậy những linh hồn và nhờ chúng giúp họ. Khi họ nói về điều gì xấu xa, họ gõ vào thân cây để những linh hồn xua đuổi tà ác xui rủi; khi họ nói về những điều tốt đẹp hay cầu mong phúc lành, họ gõ vào thân cây để các linh hồn mang may mắn đến cho họ.

Touch wood và knock on wood, thành ngữ nào đã xuất hiện trước? Khả năng cao là touch wood. Người ta tìm được một trong những tài liệu đầu tiên có ghi nhận sự hiện diện của thành ngữ touch wood vào thế kỷ XIX, khoảng năm 1850. Trong khi đó, knock on wood được tìm thấy lần đầu trong các tài liệu vào đầu thế kỷ XX.

Như đã nhắc đến ở trên, thành ngữ touch wood được sử dụng phổ biến trong tiếng Anh Anh (British English), trong khi knock on wood thịnh hành trong tiếng Anh Mỹ (American English). Theo một số lập luận, khi xét đến khía cạnh nguồn gốc xuất xứ của hai thành ngữ, điều này là rất hợp lý. Những tập tục tín ngưỡng xuất phát từ thời xưa thường bắt nguồn từ khu vực Châu Âu, cụ thể trong trường hợp ở đây là từ nước Anh, và sau đó du ngoạn sang nền văn hóa Mỹ, một nền văn hóa trẻ tuổi hơn. Điều này khớp với dữ kiện rằng phiên bản thành ngữ touch wood xuất hiện trước phiên bản knock on wood. Một lập luận khác tập trung vào khía cạnh cách diễn đạt. Cách diễn đạt trong tiếng Anh Anh thường được chăm chút khéo léo, tinh tế; thay vì nói gõ vào gỗ, người ta thay bằng một hành động nhẹ nhàng hơn – sờ vào gỗ, chạm vào gỗ (touch). Trong khi đó, tiếng Anh Mỹ ưu tiên chọn những cách diễn đạt mang tính thực tiễn, rõ ràng, thẳng thắn, dễ hiểu và dễ sử dụng. Thay vì touch (sờ, chạm), họ nói thẳng là gõ (knock), vì đó thực sự là điều chúng ta làm khi sử dụng thành ngữ này – chúng ta gõ vào gỗ.

Ví dụ sử dụng và biến thể cách dùng như thế nào

• The Reading, Writing, and Listening parts of the exam were easy, so I’m hoping the Speaking part will be too. Knock on wood! (Phần Đọc, Viết và Nghe của bài thi dễ, nên tôi đang mong phần thi nói cũng dễ. Gõ vào gỗ!)
• Do I think I can do it this time? Touch wood, I already failed twice. (Liệu tôi có nghĩ tôi có thể làm được lần này không? Chạm gỗ, tôi đã rớt hai lần rồi.)
• We’re on a winning streak with 3 wins in a row. Next up is the quarter-final. Knock on wood, if we keep going on this trajectory, that Champions Cup is not far of reach at all. (Chúng ta đang gặp vận đỏ với 3 chiến thắng liên tiếp. Gõ vào gỗ, kế tiếp đây là vòng tứ kết. Nếu chúng ta tiếp tục đi theo quỹ đạo này, Cúp Vô địch quán quân đó không xa tầm với chút nào.)
• It still amazes me how much profit we’ve been making even though we are still just a young start-up. Touch wood, we’re on our way to gaining twice as big a market share as that of our current biggest competitor. (Nó vẫn làm tôi kinh ngạc chúng tôi đã có nhiều lợi nhuận đến mức nào mặc dù chúng tôi vẫn chỉ là một công ty khởi nghiệp trẻ tuổi. Sờ gỗ, chúng tôi đang trên đường đạt được thị phần lớn gấp đôi thị phần của đối thủ cạnh tranh lớn nhất hiện giờ của chúng tôi.)
• In the past month, I managed to drop 3 pounds with this new diet program. I was so impressed by it, and by myself too! Knock on wood, I have to lose another 10 pounds to be able to fit in that wedding dress. Oh no, what if I can’t get married on time?! (Trong tháng vừa rồi, tôi đã giảm được 3 pao cân nặng với chương trình ăn kiêng mới này. Tôi đã rất bị ấn tượng bởi nó, và bởi bản thân tôi nữa! Gõ vào gỗ, tôi phải giảm 10 pao nữa để có thể mặc vừa bộ đầm đám cưới đó. Ôi không, nếu như tôi không thể kết hôn kịp lúc thì sao?)
• We’ve been seeing nothing but wonders on this trip. Touch wood, we’ll be able to catch sight of that rare eagle that everyone has been talking about. (Chúng ta đã không thấy thứ gì khác ngoài những điều kỳ diệu trong chuyến đi này. Chạm gỗ, chúng ta sẽ có thể chớp thấy con đại bàng hiếm đó mà mọi người đã nói đến.)
• Martha wants to make sure she doesn’t do anything out of the ordinary, as she doesn’t want to jinx it. She is superstitous about exams, so she follow very strictly her personal pre-exam routine. Knock on wood, nothing odd will happen to her. (Martha muốn đảm bảo rằng cô không làm thứ gì ngoại lệ, vì cô không muốn làm nó xui xẻo. Cô mê tín dị đoan về việc thi cử, nên cô theo rất gắt gao thủ tục cá nhân trước lúc thi của cô. Gõ vào gỗ, không có gì lạ sẽ xảy ra với cô.)
• The team has been winning non-stop. Touch wood, they’re going to face their biggest opponent and they are going to need a lot of luck for the match. (Đội tuyển đã thắng không ngừng. Sờ gỗ, họ sắp sửa đối mặt với đối thủ lớn nhất của họ và họ sẽ cần rất nhiều sự may mắn cho trận đấu.)
• If John can persuade Kylie to come to the restaurant this evening, he’ll be able to show her how good the chef is before she decides to close it down. Knock on wood, she’ll agree to come. (Nếu John có thể thuyết phục Kylie đến nhà hàng chiều nay, anh sẽ có thể cho cô thấy đầu bếp giỏi đến mức nào trước khi cô quyết định đóng nó. Gõ vào gỗ, cô sẽ đồng ý đến.)
• John was told that if he could meet the sales quota this month, he would be promoted to Sales Manager. Touch wood, Christmas is coming soon; he should have plenty of customers to sell to. (John được báo rằng nếu anh có thể đạt được chỉ tiêu bán hàng tháng này, anh sẽ được thăng chức lên làm Quản lý Bán hàng. Chạm gỗ, Giáng sinh sắp đến; anh ta ắt hẳn phải có khá nhiều khách hàng để bán.)

Nếu bạn thấy bài học này hữu ích, mình nhờ bạn chia sẻ cho bạn bè và người thân cũng như xem thêm các bài viết khác tại trang web EngBits.com (bạn có thể bắt đầu tại ĐÂY).

• The wood-knocking tradition dates back to hundreds, if not thousands, of years ago. Since the old days, humans believed that there were spirits who lived in trees. Knocking on trees as you pass by them is a way to say hello and acknowledge your presence to the spirits. (Truyền thống gõ vào gỗ đã có từ hàng trăm, nếu không phải là hàng ngàn, năm trước. Kể từ những ngày xa xưa, con người đã tin rằng có những linh hồn sống trong cây cối. Gõ vào những cái cây khi bạn đi qua chúng là một cách để nói xin chào và báo cho những linh hồn về sự hiện diện của bạn.)
• Today is the day. Tony is going to propose to Pepper at the grand stadium. I’m pretty sure Pepper will say “yes”, but just in case, I already touched wood. (Hôm nay là ngày [trọng đại]. Tony sẽ cầu hôn Pepper tại sân vận động lớn. Tôi khá chắc rằng Pepper sẽ nói “có”, nhưng để phòng hờ, tôi đã sờ gỗ rồi.)
• People do all sorts of things when they’re worried or hopeful, and most of those behaviours are rather superstitious. One example that comes to mind is touching wood. (Người ta làm đủ thứ khi họ lo lắng hay đầy hy vọng, và đa số những hành vi đó khá mê tín dị đoan. Một ví dụ bật ra trong đầu là sờ gỗ.)
• We’ve been fortunate to be married for 20 years and counting. Knock on wood, nothing will happen. (Chúng tôi đã may mắn được sống trong hôn nhân 20 năm và đang tiếp tục. Gõ vào gỗ, không có gì sẽ xảy ra.)
• You may be surprised to learn that the wood-touching superstition is very popular in North America as well. It is generally believed to be a European thing, but apparently it is not. (Bạn có lẽ ngạc nhiên khi được biết rằng việc mê tín dị đoan sờ gỗ cũng rất phổ biến ở Bắc Mỹ. Nó được tin một cách chung chung rằng nó là một thứ mang tính Châu Âu, nhưng rõ ràng là nó không phải vậy.)
• Knocking on wood won’t be necessary. This final round is nothing for the team. Just look at their opponent and you will immediately understand why. (Gõ vào gỗ sẽ không cần thiết. Vòng chung kết này không là gì đối với đội tuyển. Chỉ cần nhìn vào đối thủ của họ và bạn sẽ lập tức hiểu vì sao.)
• The stock has been making new highs for 5 days straight this week. Knock on wood, this trend will continue next week. (Cổ phiếu chứng khoán này đã đạt được những mức giá cao mới trong 5 ngày liền tuần này. Gõ vào gỗ, xu hướng này sẽ tiếp tục tuần tới.)
• To the people of Ireland, touching wood is more than just a tradition. It has become a habit. When an Irish speaks of something superstitious, you know they will be looking for a wooden object. (Đối với những người của [đất nước] Ái Nhĩ Lan, chạm gỗ [có ý nghĩa] hơn chỉ là một truyền thống. Nó đã trở thành một thói quen. Khi một người Ái Nhĩ Lan nói về thứ gì mê tín dị đoan, bạn biết họ sẽ tìm một vật bằng gỗ.)
• I’ve been working really hard this year at work, so I’m expecting a hefty raise. I already knocked on wood! (Tôi đã làm việc rất siêng năng năm nay tại chỗ làm, nên tôi đang kỳ vọng một khoản tăng lương lớn. Tôi đã gõ vào gỗ rồi!)
• If everything goes as planned, we should be able to sign the contract by the end of this month. Touch wood! (Nếu mọi thứ theo kế hoạch, chúng ta sẽ có thể ký hợp đồng từ giờ đến cuối tháng này. Sờ gỗ!)

Vậy là hết bài!

Nếu bạn thấy bài học này hữu ích, mình nhờ bạn chia sẻ cho bạn bè và người thân cũng như xem thêm các bài viết khác tại trang web EngBits.com (bạn có thể bắt đầu tại ĐÂY).

Bạn còn điều gì thắc mắc về bài học? Điều gì về tiếng Anh đang làm bạn trằn trọc, ăn không ngon, ngủ không yên? Hay đơn giản là bạn chỉ muốn say “Hi!”? Hãy để lại lời bình luận bên dưới hay gửi email về địa chỉ contact.engbits@gmail.com nhé!